Triết lý tình bạn
Tình bạn tình đời quyến rũ nhauSợi dây tri kỷ nối trước sau
Hai trái tim đời cùng nhịp đập
Hiểu nhau như có phép nhiệm màu.
Tình bạn như cây cối xanh tươi
Nó bám rễ sâu trong lòng đời
Khát vọng vươn lên tình lai láng
Trước khi làm bạn phải làm người.
Không có tín tình bạn hết rồi
Không có nhân tình bạn rã rời
Không có nghĩa tình bạn để chơi
Không có đức tình bạn xa vời.
Số phận rủi may tính của trời
Hồn nhiên lương thiện tính của người
Đã chơi thì phải chơi chân thật
Nên cần chọn bạn đẹp mà chơi.
Kinh Kha chờ bạn đến từng giờ
Bạn không thấy đến ruột vò tơ
Sự nghiệp tan tành trong chốc lát
Than ôi! Còn lại nắm xương trơ.
Bá Nha đàn hát suốt đêm thâu
Nhớ bạn diết da khúc u sầu
Vắng bạn dù mâm cao cỗ lớn
Một mình cố nuốt thiết chi đâu.
Nhưng đời cũng lắm kẻ đổi màu
Thay trắng bằng đen trở bàn tay
Lừa thầy phản bạn Giuđa(1)đó
Trơ thân vẫn sống bấy lâu nay.
Nghĩ nhiều nhưng vẫn cứ loay hoay
Trong việc đắn đo chọn bạn bầy
Càng quan hệ rộng càng chật hẹp
Bởi đời eo óc đáng thương thay!
Praha, Séc, 28-4-2000
Đức Vượng
-------------------------
1.Giuđa là học trò của Đức Chúa Giêsu, đã phản lại thầy.
Lời Tác giả: Ngày 28-4-2000, tại quán bia Titaních ở cạnh Trụ sở 2, Đại Sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Séc, phố Rasinovo, Praha 2, chúng tôi, mấy người cùng công tác tại Đại Sứ quán Việt Nam tại Cộng hòa Séc: Tham tán Phan Đăng Điều, Bí thư thứ nhất Lê Xuân Thông, Bí thư thứ nhất Vũ Kim Huyền, Bí thư thứ nhất Võ Quý Văn, Bí thư thứ hai Lê Duy Hưng, Phó Chủ tịch Hội Người Việt Nam tại Cộng hòa Séc Trần Việt Hùng, và tôi, Bí thư thứ nhất Đức Vượng, ngồi uống bia với chân giò nướng. Trong lúc ăn uống vui vẻ, chân tình, chúng tôi mang vấn đề tình bạn ra đàm đạo với nhau.
Trong bài thơ này, tôi có nói đến nhân vật Bá Nha (chắc đã nhiều người biết) và nhân vật Kinh Kha (Khánh Khanh). Vậy Kinh Kha là ai? Kinh Kha là người nước Vệ. Tổ tiên là người nước Tề. Kinh Kha võ nghệ cao cường, kinh luân lưu loát. Kinh Kha đi đến đâu cũng rất muốn kết bạn với những người hiền, người tốt. Thái tử Đan nước Yên có mối hận thù với vua Tần, rất muốn giết vua Tần và nhờ Kinh Kha đi giết. Kinh Kha dùng dằng mãi vẫn chưa chịu đi giết vua Tần với lý do còn phải chờ một người bạn võ nghệ cao cường đi cùng cho chắc chắn. Trong lúc bạn chưa tới, ruột gan Kinh Kha rối như tơ vò. Chờ mãi, bạn không đến, Kinh Kha bèn phải đi cùng với người hầu là Tần Vũ Dương. Nhân danh đại diện cho vua nước Yên (thực chất là thái tử Đan) sang yết kiến vua Tần, rồi lợi dụng cơ hội đó để giết vua Tần, theo lời thỉnh cầu của thái tử Đan. Cuộc mưu sát không thành. Kinh Kha bị giết chết. Qua vụ mưu sát vua Tần không thành, phải chăng đó là điềm báo trước khi không có người bạn thân trợ giúp? Đó là suy luận của những người đời sau.
Người đời đã rút ra kinh nghiệm là khi kết bạn không nên quá thân thiết, nhưng cũng không nên quá thờ ơ, vì quá thân thiết, đến một lúc nào đó, mình không có hoàn cảnh để thân thiết, bạn sẽ xa lánh ta và đánh giá ta là người không tử tế; còn quá thờ ơ, bạn sẽ dần dần xa lánh ta. Vấn đề là phải giữ được thăng bằng, không tả không hữu trong quan hệ bầu bạn, có thế mới giữ được lâu bền trong tình bạn
